Σάββατο 10 Φεβρουαρίου 2018

Όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης



Όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης


Στο άρθρο 13 της συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΕΕ) αναφέρονται ποια είναι τα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 

Αυτά είναι το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το ευρωπαϊκό συμβούλιο , το συμβούλιο της ευρωπαϊκής ένωσης, το δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης , η ευρωπαϊκή κεντρική τράπεζα και το ευρωπαϊκό ελεγκτικό συνέδριο .


Ευρωπαϊκό συμβούλιο

Το ευρωπαϊκό συμβούλιο αναφέρεται στο άρθρο 15 της ευρωπαϊκής συνθήκης. Συγκροτείται από α) τους αρχηγούς των κρατών-μελών ,β) από τον πρόεδρο της ευρωπαϊκής επιτροπής και γ) από τον πρόεδρο του ευρωπαϊκού συμβουλίου. Ασχολείται με ζητήματα γενικής στρατηγικής της ΕΕ και πολιτικές κατευθύνσεις της που θα λάβει.


Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή , αρθ. 17 ΣΕΕ, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και ως ο θεματοφύλακας των ευρωπαϊκών συνθηκών. Αναλαμβάνει το εκτελεστικό κομμάτι της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ομοιάζει δηλαδή με κυβέρνηση, και φροντίζει και παρακολουθεί για την ομοιόμορφη εφαρμογή του ευρωπαϊκού δικαίου σε όλα τα κράτη μέλη της Ένωσης. Αποτελείται από 28 κομισάριους, τους λεγόμενους επιτρόπους, κάθε ένας εντεταλμένος από την κυβέρνηση κράτους-μέλους, αρμόδιος για έναν συγκεκριμένο θεματικό τομέα. Επίσης διαθέτει το προνόμιο της νομοθετικής πρωτοβουλίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και συντάσσει τον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης.


Το Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο
Το Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο αποτελεί μαζί με το συμβούλιο των υπουργών της ΕΕ, το ευρωπαϊκό συμβούλιο, τα δύο νομοθετικά σώματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σε αντίθεση όμως με το συμβούλιο, το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο είναι το μόνο όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης του οποίου τα μέλη εκλέγονται απευθείας από τους πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Από το 2014 και εντεύθεν το Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο διαθέτει 750 βουλευτές, του οποίου τα μέλη σχηματίζουν μεταξύ τους κοινοβουλευτικές ομάδες. Οι πιο γνωστές είναι αυτή των χριστιανοδημοκρατών, των σοσιαλιστών, των πρασίνων, των φιλελευθέρων.

Σε αντίθεση με τα ισχύοντα στα συντάγματα των κρατών μελών, όπου η εκάστοτε Βουλή ελέγχει τις δράσεις της κυβέρνησης, το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο δεν έχει άμεση επίδραση στο έργο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς εκλεγεί μόνο τον πρόεδρο της ευρωπαϊκής επιτροπής κι όχι τα λοιπά μέλη της επιτροπής, τους κομισάριους.


Το συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης 
Το συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ονομάζεται και σκέτα "το συμβούλιο" ή συμβούλιο των υπουργών, είναι το δεύτερο νομοθετικό σώμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συγκροτείται από τους υπουργούς των κρατών- μελών , ανάλογα με τον τομέα του προς ψήφιση νόμου, και ουσιαστικά εκπροσωπεί τα κράτη- μέλη σε επίπεδο ευρωπαϊκής νομοθέτησης. 
Η διαδικασία νομοθέτησης , στην κανονική διαδικασία είναι η εξής:
Η επιτροπή, που όπως είπαμε διαθέτει τη νομοθετική πρωτοβουλία, εισάγει τα προς ψήφιση νομοσχέδια στο κοινοβούλιο. Αυτό είτε απορρίπτει το νομοσχέδιο, είτε το υπερψηφίζει με απλή πλειοψηφία. Εν συνεχεία διαβιβάζεται στο συμβούλιο των υπουργών (ευρωπαϊκό συμβούλιο) , το οποίο είτε το υπερψηφίζει μέσω των υπουργών με διπλή πλειοψηφία (βλ. παρακάτω), είτε το αναπέμπει με τροποποιητική πρόταση. Σε αυτήν την περίπτωση το τροποποιηθέν νομοσχέδιο , αν υπερψηφιστεί πάλι από το κοινοβούλιο, ξαναστέλνεται από αυτό στο συμβούλιο των υπουργών για να ψηφιστεί κι εκεί.
Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει για την πλειοψηφία που απαιτείται στο συμβούλιο των υπουργών για τη αποδοχή/υπερψήφιση του νομοσχεδίου. 
Μέχρο το 2014 κάθε κράτος μέλος , ανεξαρτήτως πληθυσμού, εκπροσωπούνταν απο 1 υπουργό και είχε μια ψήφο. Ετσι τόσο η Γερμανία με 82 εκατμμύρια πληθυσμό, όσο και η Μάλτα με 1/2 εκατμμύριο πληθυσμό, είχαν στο συμβούλιο απο 1 ψηφο. Πλέον απο το 2014 και μετά, κάθε κράτος εκακολουθεί να εκπροσωπείται απο έναν υπουργό, πλην για την υπερψήφισει απαιτείται πλέον διπλή πλειοψηφία εντος του συμβουλίο: 

Έτσι για να ψηφιστεί ένας νόμος θα πρέπει πλέον να συμφωνήσουν τουλάχιστον 15 μέλη κράτη-μέλη, άλλως το 55% των υπουργών στο συμβούλιο, και τα 15 αυτά κράτη - μέλη να εκπροσωπούν τουλάχιστον το 65% των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σκοπός αυτής της αλλαγής ήταν να αντισταθμιστεί η δυσαναλογία της μίας ψήφου για κάθε κράτος σε σχέση με τον αριθμό του πληθυσμού που εκπροσωπεί ο εκάστοτε υπουργός και αποτραπεί έτσι ο συνασπισμός μικρών κρατών έναντι των μεγάλων, αφού για να σχηματιστούν 65% του πληθυσμού θα πρέπει να συμμετέχει τουλάχιστον ένα από τα μεγαλύτερα πληθυσμιακά κράτη.


Το δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Το δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι το ανώτατο δικαστικό όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Καταστατικός του στόχος είναι να διασφαλίζει την τήρηση των Ευρωπαϊκών συνθηκών κατά την ερμηνεία και εφαρμογή του ενωσιακού δικαίου από τα μέλη.
Επιλαμβάνεται υποθέσεων κατόπιν αγωγής της ευρωπαϊκής επιτροπής κατά ενός κράτους μέλους λόγω παραβίασης των συνθηκών, αλλά πιο συχνά ασχολείται με προδικαστικά ερωτήματα που έχουν παραπεμφθεί σε αυτό από τα δικαστήρια των κρατών- μελών . 
Στο σημείο αυτό δέον επισημανθεί:
Η προδικαστική ερώτηση πρέπει να στοχεύει πάντα στην ερμηνεία ενωσιακού δικαίου και όχι στην ερμηνεία εθνικού δικαίου. Το δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν είναι αρμόδιο να ερμηνεύει εθνικό δίκαιο και ως εκ τούτου η ερώτηση πρέπει να διατυπώνεται στο εάν το ενωσιακό δίκαιο συγκρούεται με διάταξη εθνικού δικαίου και όχι αντίστροφα. (πχ. "Μπορεί η ελευθερία κίνησης κεφαλαίου ως μια εκ των θεμελιωδών αρχών της ευρωπαϊκής συνθήκης να ερμηνευτεί με τρόπο που δεν θα προσκρούει / δεν θα αντιβαίνει στο χ εθνικό νομοθέτημα;")

Επίσης, σύμφωνα με το άρθρο 267 της συνθήκης λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), τα εθνικά δικαστήρια έχουν τη διακριτική ευχέρεια να απευθύνουν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ερώτημα για ερμηνεία ενωσιακού δικαίου, είναι όμως υποχρεωμένα να παραπέμψουν, αν κατά της επιγενόμενης απόφασης δεν χωρούν εθνικά ένδικα μέσα σύμφωνα με το ισχύον εθνικό δικονομικό σύστημα.


Τέλος,

η Ευρωπαϊκή κεντρική τράπεζα είναι αρμόδιο όργανο για την κοινή νομισματική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης , για τη ρύθμιση επιτοκίων δανεισμού κλπ. και το


Ευρωπαϊκό ελεγκτικό συνέδριο επιβλέπει τους προϋπολογισμούς των ευρωπαϊκών οργάνων.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου